In het kader van het versterken van de sociale rechten van elke inwoner, is dit initiatief nodig. Volgens cijfers van Wonen Vlaanderen vragen binnen de GAOZ gemeenten slechts 43% van de mensen die een invulformulier ontvingen, de huurpremie effectief aan. De GAOZ gemeenten scoren hiermee lager dan het Vlaams gemiddelde. Mogelijk hebben zij niet allen recht op deze premie. Het feit dat er een dergelijk laag aanvraagpercentage is, laat vermoeden dat er een grote non take-up is van de huurpremie.
2016-2020 | # invulformulieren verstuurd | # aanvragen | # rechthebbenden (december 2020) | aanvragen/invulformulieren |
As | 43 | 22 | 6 | 51% |
Oudsbergen | 90 | 31 | 13 | 34% |
Zutendaal | 61 | 27 | 14 | 44% |
Genk | 1142 | 494 | 194 | 43% |
IGS GAOZ | 1336 | 574 | 227 | 43% |
Vlaanderen | 71735 | 37554 | 13522 | 52% |
Bron: jaarverslag Wonen Vlaanderen 2020
Onderzoekers van het Cebud (Samenleving & Politiek, Jaargang 28, 2021, nr. 10 (december), pagina 26 tot 32) onderzochten de effecten van sociale voordelen op het minimuminkomen. Sociale huisvesting en de kinderbijslag (groeipakket) heeft hierin de grootste impact, maar ook de huurpremie ressorteert een significant effect op de financiële leefbaarheid van gezinnen die privaat huren. Het is dus van belang om voor de meest kwetsbare doelgroepen, de uitputting van sociale rechten zoals de huurpremie maximaal uit te putten.
De voorgestelde werkwijze kadert hierin. Door gedeelde inspanningen i.s.m. IGS Lokaal Woonbeleid GAOZ en gerichte communicatie kan het OCMW verder in kaart brengen waarop de huurpremie niet wordt aangevraagd en remediëren om de aanvraag alsnog te doen.
De opmerkingen van de gemeentelijke DPO werden al in de verwerkingsovereenkomst opgenomen.
Boek 5, Deel 5, Titel 3 van de Vlaamse Codex Wonen
Decreet lokaal bestuur van 22 december 2017
Decreet lokaal sociaal beleid van 9 februari 2018
De huurpremie is een aanvullende premie voor private huurders die meer dan 4 jaar op de wachtlijst voor een sociale huisvestingsmaatschappij staat geregistreerd. De private huurders dienen te voldoen aan de inschrijvingsvoorwaarden voor sociale huisvesting. Daarnaast zijn er ook aanvullende voorwaarden om de premie te ontvangen (wijze van aanvraag, conformiteit van de woning, beperkte huurprijs, aanvrager is hoofdhuurder,…).
Uit recente cijfers van Wonen Vlaanderen blijkt dat de opname van de huurpremie beperkt is. Om de opname van de deze premie versterken, kan een OCMW de gegevens ontvangen van Wonen Vlaanderen over de kandidaat-huurders die een invulformulier ontvingen, maar geen aanvraag indienden. Om die gegevens te ontvangen, is het nodig om een verwerkingsovereenkomst te maken.
Op basis van de verwerkingsovereenkomst ontvangt het OCMW 2 keer per jaar de lijst met kandidaat-huurders die in aanmerking komen voor de huurpremie, maar ze niet aanvroegen. Via de bezorgde contactgegevens, kan contact worden opgenomen met de kandidaat-huurder. Dit kan via brief, per telefoon of via een huisbezoek. Bedoeling is dat de verwerker (het OCMW dus) kan navragen waarom er geen aanvraag is geweest van de huurpremie. Het OCMW weerhoudt de reden voor niet aanvraag en neemt deze op in de gegevenslijst die Wonen Vlaanderen bezorgde. Per half jaar wordt de verrijkte lijst bezorgd aan Wonen Vlaanderen.
Het OCMW kan in functie van het rechtenonderzoek voor de cliënt bekijken of de huurpremie alsnog kan aangevraagd worden. Het OCMW kan de cliënt begeleiden om de huurpremie aan te vragen, of de cliënt doorverwijzen naar het woonloket van IGS GAOZ. Het OCMW maakt hiervoor een afspraak met het woonloket, zodat de persoon in kwestie begeleid wordt bij de aanvraag.
Het OCMW bezorgt een kopie van de gegevens aan IGS Lokaal Woonbeleid GAOZ. Het OCMW en IGS Lokaal Woonbeleid GAOZ stemmen af hoe de mensen die een aanvraagformulier ontvingen en niet gekend zijn bij het OCMW, gecontacteerd zullen worden.
De raad voor maatschappelijk welzijn keurt de verwerkingsovereenkomst tussen het OCMW en het Agentschap Wonen Vlaanderen goed.